چرا به مسجدسلیمان می گویند MIS ؟

عبارت MIS واژه مشهوري است كه براي نام‎گذاري مسجدسليمان ـ قديمي‎ترين اقليم نفتي ايران مورد استفاده واقع مي‎شده و تا امروز نيز اين كاربرد ادامه دارد.  نام مسجدسليمان به علت طولاني بودن در مكاتبات و نامه‎نگاري‎هاي اداري به صورت مخفف و به اين شكل استفاده مي‎شد كما اينكه حتي واژ‎گاني كوتاه‎تر از اين هم در مكاتبات شركت نفت معمولاً مخفف‎سازي مي‎شد كه از جمله آنها مي‎توان به عبارت AZ مخفف نام اهواز AHVAZ اشاره كرد.

اما اينكه چگونه عبارت Masjed suliman به صورت MIS مخفف شده و I وسط در بين دو حرف M حرف اول مسجد و S حرف اول سليمان به چه منظور به كار رفته نيازمند توضيح است.

در حقيقت حرف I در وسط واژه حرف آوانگاري و وصل كننده دو بخش اسم مسجدسليمان است
اما متأسفانه شباهت اين واژه با واژه ديگري به همين شكل اما اينبار مخفف
Management information system به معناي، “سيستم اطلاعات مديريت” كه از واژگان تخصصي و كاربردي در علم مديريت مي‎باشد باعث شده تا اين شبهه بوجود آيد كه MIS به اين معناست در حالي كه چنين نيست!

زمينه اين اشتباه بدين صورت فراهم شد كه با توجه به تمركز تاريخي فعاليتهاي صنعت نفت در مسجدسليمان، تصور گرديد كه اين مركزيت شايد ارتباطي با مديريت متمركز صنعت نفت و متعاقباً منعكس كننده يكي از سيستم‎هاي مديريت در اين زمينه يعني سيستم اطلاعات مديريت باشد !‌

اين بدعت حتي تا بدانجا پيش رفت كه در برخي كتابهاي منتشر شده پيرامون نفت و مسجدسليمان نيز منتشر گرديد و پر واضح است كه اين اشتباه سهوي از تشابه اين دو واژه بوده و البته در صورت تحقيق قابل پيشگيري بود !

جهت مستند بودن و ارائه مدرك براي عدم هم معنا بودن دو واژه MIS يكي به معناي سيستم اطلاعات مديريت و ديگري مخفف نام مسجدسليمان سه سند معتبر و دقيق قابل ارائه مي‎باشد :

سند اول :  پلاكت نصب شده بر شير دهانه چاه F7 كه اكنون در محل ورودي ساختمان مركزي شركت نفت انگليس (بريتانيك‎ هاوس) در لندن به نمايش عموم گذاشته شده و تصوير آن در صفحه 93 كتاب رئيس نفت تأليف ارزشمند علي يعقوبي‎نژاد چاپ گرديده است.  با دقت در اين پلاكت در سطح اول آن مشاهده مي‎كنيم كه حك شده است: Masjad – I – Sulaiman

و اين امر مؤيد گفته ماست كه حرف I حرف اتصال بين دو واژه «مسجد» و «سليمان» مي‎باشد و مخفف‎سازي MIS نيز از اين عبارت صورت پذيرفته است. (1)

سند دوم :  نقشه مربوط به خاورميانه در سال 1901 ميلادي است كه در كتاب تاريخ جهاني نفت (جلد اول) نوشته دانيل يرگين ترجمه غلامحسين صالح‎يار / صفحه 267 چاپ گرديده است.  در اين نقشه كه به زبان انگليسي نشانه‎گذاري شده است نيز مشاهده مي‎كنيم كه مسجدسليمان با عنوان
Masjad – I – Sulaiman قيد گرديده و در اين سند از واژه سيستم اطلاعات مديريت و مشابه آن خبري نيست(2)

سند سوم :  سند سوم قابل ارائه برگه‎هاي حقوقي مربوط به ژوئن 1950 ميلادي است كه شركت نفت ايران و انگليس براي كاركنان صادر مي‎نموده است و نمونه مذكور را در كتاب مسجدسليمان نيم قرن چپاول صفحه 214 مي‎توانيم ببينيم.  در بالاي اين برگ حقوقي نيز عنوان Masjad – I – Sulaiman ذكر گرديده و مشخص مي‎نمايد كه كاربرد حرف I چه بوده است. (3)

البته استعمال حرف I در بين اسامي دو بخشي مختص نام مسجدسليمان نبوده و حتي در جاهاي ديگر نيز به كار رفته است.  كما اينكه در همان نقشه پيش گفته از كتاب تاريخ جهاني نفت نيز مي‎بينيم كه واژه «ميدان نفتون» به شكل Maidan – I – Nafton آمده است.

با استناد به اين اسناد و مدارك مطمئناً جاي شك و شبهه‎اي در خصوص معناي واژه‎ مورد بحث باقي نمي‎ماند كه MIS مخفف نام مسجدسليمان است و هر كاربرد ديگري براي آن در خصوص مسجدسليمان نمي‎تواند صحيح باشد

.

منابع:

1-       علي يعقوبي نژاد : رئيس نفت/ انتشارات يادواره كتاب / صفحه 93

2-      دانيل يرگين : تاريخ جهاني نفت / جلد يك / ترجمه غلامحسين صالحيار / انتشارات اطلاعات/ صفحه267

3-     مسجدسليمان نيم قرن چپاول/ تاليف نگارنده / انتشارات آرويج/ صفحه 214